رایج ترین عنصر شیمیایی روی زمین اکسیژن است. جرم آن تقریباً نصف تمام عناصر طبیعی است. در رتبه دوم سیلیکون (25.8٪) و پس از آن آلومینیوم (7.5٪)، آهن (کمی کمتر از 5٪) و کلسیم (3.4٪) قرار دارند.
چهار مورد از آنها (به استثنای آهن) بخشی از کانی زئولیت معدنی هستند. با این حال، صحبت از زئولیت به صورت مفرد کاملاً صحیح نیست. زئولیت ها آلومینوسیلیکات های آبی کلسیم، سدیم، پتاسیم، باریم و برخی عناصر دیگر هستند.
گروه زئولیت ها شامل بیش از چهل ماده معدنی است که هم از نظر ترکیب (به ویژه در تعداد مولکول های آب موجود در هیدرات کریستالی) و هم از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی با هم تفاوت دارند.
اما تقریباً همه نمایندگان این گروه از مواد معدنی دارای یک خاصیت مشترک هستند – آنها جاذب های خوبی هستند ، دارای خواص تبادل یونی هستند ، قادر به تغییر تحرک یون های فردی هستند و به عنوان غربال های مولکولی کار می کنند.
و نسبتاً اخیراً ، این مواد معدنی کاربرد کاملاً غیرمنتظره ای پیدا کرده اند – آنها شروع به استفاده در کشاورزی کردند. افزودن زئولیت به خاک به حفظ رطوبت، بهبود تغذیه و حتی محافظت از گیاهان در برابر یون‌های فلزات سنگین کمک می‌کند.
نام زئولیت معدنی از دو کلمه یونانی گرفته شده است: زئو – جوش و لیتوس – سنگ. این با این واقعیت توضیح داده می شود که با گرم شدن سریع و قوی، این ماده معدنی با تشکیل شیشه حباب دار متورم می شود، زیرا می جوشد.
زئولیت ها برای اولین بار در قرن 18 توصیف شدند. ایوان ایوانوویچ لمبرگ (1842-1902)، یکی از بنیانگذاران جهت گیری شیمیایی در کانی شناسی، پروفسور دانشگاه یوریف (تارتو)، خواص این کانی را بسیار مطالعه کرد.
او با بررسی تبدیل سیلیکات ها در محلول های آبی در دماهای بالا، استحکام ویژه گروه Al2O3 2SiO2 را که بعدها توسط هسته کائولن V. I. Vernadsky نامگذاری شد، ایجاد کرد.
